Rus kuvvetleri Soledar'ı ele geçirdi: Sırada ne var?
Çevirmenin notu: Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü İgor Konaşenkov, dün Soledar’ın 12 Ocak akşamı Ukrayna birliklerinden tamamen alındığını duyurdu. Sözcü, bu gelişmenin “Donetsk’te ilerlemelerin başarılı bir şekilde sürmesi için önemli olduğunu” belirtti. Rus kuvvetlerinin Soledar’ı ele geçirmesi, Artemovsk’taki Ukrayna birliklerinin güneybatıya giden ikmal yollarının kesilmesini ve orada kalan Ukrayna birliklerinin ablukaya alınmasını da mümkün kıldı. Konaşenkov, Soledar savaşlarında Yevgeniy Prigojin’e ait özel güvenlik şirketi “Vagner”e bağlı milislerin belirleyici olduğunu ifade ederek milislere teşekkür etti. Bakanlığın da belirttiği üzere buradaki taarruz, tümüyle heterojen bir askeri grupla gerçekleştirildi. Bununla birlikte Soledar’da Ukraynalı askerlerin “kimyasal silaha” başvurduğu, bazı Vagner elemanlarının kimyasal silaha maruz kaldığı ve akciğer ödemiyle hastaneye kaldırıldığı iddia edilse de bu haber henüz doğrulanmadı. Rus askeri istihbarat teşkilatı GRU’nun eski görevlilerinden Yevgeniy Krutikov, Soledar’ın ele geçirilmesinden sonra Rus kuvvetlerinin elde edeceği fırsatları ve bir sonraki aşamada yaşanabilecekleri değerlendiriyor. Konunun meraklıları açısından Krutikov’un sahada olanlara dair şuradaki ve şuradaki değerlendirmeleri de faydalı olabilir.
Donbass’taki başarılar, Rus komutanlığına seçme özgürlüğü sundu
Yevgeniy Krutikov — Vzglyad.ru
12 Ocak 2023
Ukrayna propagandası, Rus ordusunun Soledar’da ve Artemovsk yakınlarındaki başarılarını özenle önemsiz göstermeye çalışıyor, hatta Soledar’ın tamamen kaybedildiğini reddediyor. Bunun herhangi bir dayanağı var mı? Ya da tam aksine, şu anda Rusya Federasyonu Silahlı Kuvvetlerinin Çasov Yar üzerinden Kramatorsk’a hızlı bir şekilde ilerleyeceğini tahmin eden Rus uzmanlar haklı mı?
Perşembe günü Artemovsk’un [Ukraynacasıyla Bahmut] güneyindeki Opıtnoye köyünün Rus ordusu tarafından ele geçirildiği, bu da taarruz birliklerinin kentin içlerindeki özel alanlara doğru ilerlemeye başlamasına imkan tanıdı. Ukrayna kuvvetlerinin ana ikmal hattını kesecek olan komşu Kleşçeyevka’da çatışmalar devam ediyor. Başka bir ekip güneydoğudaki Patrice Lumumba Caddesi’nden ilerliyor.
Şu anda sahiden istense bile yaşananları tersine çevirmek bir süredir moda değil. Dolayısıyla yetkili kaynaklar, Artemovsk’un kuzeydoğusundaki Podgorodneye köyünün ele geçirildiğini doğruluyor, ancak onlara göre Krasnaya Gora ve Paraskoviyevka’da çatışmalar hala devam ediyor. Bu iki yerleşim, stratejik öneme sahip kente kuzeyden Soledar’a giden demiryolu ve otoyol boyunca bitişik.
Bir gün evvel Soledar’ın güneybatısındaki Blagodatnoye köyünün ele geçirildiği resmen ilan edildi, bu nedenle Ukraynalı yetkililer, sözleri çarpıtmaya devam etseler de, ne söylerlerse söylesinler Artemovsk garnizonunun ikmali kesilmek durumunda. Onların anlatımına göre Kleşçeyevka’nın ele geçirilmesi ve Çasov Yar’a giden otoyol üzerindeki Rus itfaiyesi bile Artemovsk’un kuşatılması ve ikmalinin kesilmesi olarak kabul edilmiyor, çünkü köy yollarında araç kullanmanın mümkün olduğunu söylüyorlar.
Aynı Kiev sözcüsü Aleksey Arestoviç’in birkaç gün önce Soledar’ın ablukaya alınmadığını, “yarım daire” içinde olduğunu söylediğini hatırlayın. Ve şimdi tüm bunlar yaşandı.
Küçük Paraskoviyevka’nın [2014 yılına kadar iki binden biraz fazla insan yaşıyordu] az bilinen bir özelliği var. Kendi topraklarında, Volodarskiy adını taşıyan tuz madeninde, eski Sovyet zamanlarından bu yana, çoğunlukla hafif silahların — AK ve makineli tüfekler ve mühimmat — olduğu dev bir cephanelik var. Teyide muhtaç haberlere göre Donbass ihtilafının başlamasından önce orada yaklaşık iki milyon “depolama birimi” mevcuttu.
2014 yılında, Rusya Federasyonu’nda yasaklı olan Sağ Sektör orada silahlanmaya çalışırken Donetsk Halk Cumhuriyeti’ni destekleyen yerli Kozaklar depoyu girmelerine engel olmaya çalıştı. Fakat DHC, Artemovsk ve Soledar’daki kontrolünü hızla kaybetti, bu nedenle bu depoda neyin ne kadar kaldığını söylemek imkansız; yine de bu kaygı sebebi olmamalı: Birkaç gün önce, Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin savunma birliklerinden kalanlar, çabucak tuz madenlerindeki depoların etrafında toplanmıştı.
Şimdilik Soledar’da, Ukrayna’nın savunma birliklerinin kalıntıları kentin kuzeyinden batı mahallelerine — Razdolovka-tren istasyonu-Blagodatnoye — doğru bir yay oluşturdu. Son köy — Razdolovka köy meclisi, tren istasyonunun yakınında dört kısa cadde, yani Seversk yolundaki küçük müstahkem nokta — halihazırda Rus Silahlı Kuvvetleri birliklerince ele geçirilmiş durumda. Ancak Soledar’ın kuzeyindeki “Artemsoli” bölgesinde hala bir tür örgütlü direniş beklenebilir.
Fakat kentin bu “üçüncü savunma hattı” başlangıçta geçiciydi. Sol istasyonunun etrafındaki mikro bölge resmi olarak Soledar’ın parçası olarak kabul edildiğinden, burada bir enformasyon savaşı unsuru da söz konusu. Yani, bu özel gelişim yaması Rus Silahlı Kuvvetlerinin birlikleri tarafından ele geçirilmediği müddetçe Soledar’ın tamamen kurtarıldığı sözlerinde kusur bulunabilir.
Elbette ki bu safsatadan ibaret. Dahası, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri bu noktayı birkaç günden fazla tutamaz, zira burası Soledar’ın ve tüm bunların üzerinde asılı duran bir höyük olan Yurçina Gora’nın mevzisine giren bir ova. İlaveten, kentin batı ve kuzey bölgesinde, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri tarafından güney ve doğu banliyölerinde inşa edilen savunma tahkimatı sistemi mevcut değil.
Aynı durum Artemovsk için de geçerli. Kentin güney ve güneydoğusundaki banliyölerde savunma hatları oluşturuldu ve ikinci hat her zamanki gibi merkez bölgelere ve yüksek bina bloklarına kuruldu.
Fakat tuz madenlerindeki labirentlere rağmen Soledar ve Artemovsk’un bir Mariupol emsaline dönülmesi imkansız. Ve şu an Artemovsk’a taarruz kararı verilirse [plan: kuşatma ve sonunda erzaktan mahrum bırakma] durum, Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin Soledar’daki son haftasına çok benzer olacak.
Artemovsk’tan sonraki hedefin Slavyansk-Kramatorsk-Dujovka-Konstantinovka’da kent içine yığınak yapmak olacağı varsayılabilir. Ama Seversk’ten Artemovsk’a kadar olan eski savunma hattı nihayetinde yok edilene kadar “bundan sonra nereye gideceğimiz”e dair tartışmalar son derece dikkatli yapılmalı.
Soledar’ın başarıyla ve nispeten hızlı bir şekilde ele geçirilmesinden sonra [ciddi bir hazırlıktan sonra da olsa kelimenin tam anlamıyla tek darbede] bir dizi uzmanın zihninde zafer coşkusu yükseldi ve bu da savaş bölgesindeki belirli bir yerleşim yerleri üzerindeki kontrol sağlandığı haberlerinin teyit edilmesiyle alakalı sorunlara yol açtı.
Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin Çasov Yar’daki mevzilerinin zayıf olduğunu söylemek büyük hata olur. Tek dezavantajları, yerleşim yerinin küçük olması. Ancak altı aydan fazla bir süredir hazırlanan yedekleri oraya getirmek kolay. Ek olarak Ukrayna tarafı, paradoksal bir şekilde Çasov Yar’ın savunmasında ön cephe daraldığı için sınırlı bir taktik avantaj elde ediyor. Rus tarafı ise mevzilerinin uzunluğunu artırmak zorunda kalacak.
Tabii zaten herkes bilim adamı ve hiç kimse savunmada “gediklere” izin vermeyecektir ama bu, yakın vadede aleyhe olacak yeni bir taktik unsur.
Bu bağlamda komutanlık bir karar vermek zorunda kalacak. Çasov Yar’a ilerlemek lazım, ancak görünüşe göre bir yere kadar: Kiev sürekli olarak Çernigov ve Poltava oblastlarından takviye kuvvetlerini bu muayyen yöne aktaracak ve olası karşı taarruz girişimlerinden şu an dahi bahsediliyor.
Öte yandan sonraki saldırıyla Seversk yolu boyunca kuzeye ilerlemeleri, orman bölgesine ve Severskiy Donets’in bir sonraki virajına ulaşılmasına neden olacak ve bu da Ukrayna Silahlı Kuvvetlerini Kremennaya’ya baskıyı azaltmaya zorlayacak. Halihazırda orada bir çıkmaz oluştu ve Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin açık yönlerden ilerleme riskine girmeleri pek mümkün değil.
Bir diğer mesele de ilerlenecek yönün seçilmesi. Özellikle yol, Artemovsk’tan Çasov Yar üzerinden sadece Kramatorsk’a değil, güneybatıya Konstantinovka’ya da açılıyor. Bu, DHC’nin henüz kurtarılamamış kısındaki bir diğer önemli noktanın, Toretsk’in otomatikman ablukaya alınmasına neden olacak. Gorlovka-Nyu York-Toretsk hattındaki bulunan temas hattı ve Avdeyevka etrafında uzun süredir hareketlilik yok. Toretsk ve etrafında bulunan Ukrayna Silahlı Kuvvetleri taarruz harekatları düzenleyemezler, dedikleri gibi güçleri yetmez.
Geçen hafta yaşananların esas sonuçlarından biri, Rusya Federasyonu Silahlı Kuvvetlerinin Ukrayna Silahlı Kuvvetlerine kendi kurallarına göre ve tam olarak istedikleri yerde savaşlar dayatmayı başardığı.
Kiev, çeşitli gerekçelerle DHC’nin kalan topraklarından geri çekilemiyor ve bu nedenle, Soledar’daki ve Artemovsk etrafındaki mezbahaya sayısız takviye sevk etti. Fakat Kiev’de birdenbire “güneyden çekilenler de dahil olmak üzere yedek kuvvetlerin öğütülmesinin anlamsız olduğuna” dair eleştirel sesler işitilmeye başladı.
Aynı zamanda Ukrayna, — yetkililerinin Batı ülkelerinden talep ettiği silah yelpazesi bunun en büyük kanıtı — büyük bir taarruz organizasyonu için hazırlanmaya devam ediyor. Tanklar olmadan taarruz mümkün olmayacağından, Alman “Leopard” tankları etrafında ritüel danslar yapılıyor.
Kiev, patronlarını Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin aktif tank tedarikiyle başarılı bir taarruz gerçekleştirebileceğine ikna etmeyi başardı. Ocak ayında Soledar-Artemovsk yönünde yaşananları önemsiz göstermeye çalışmaları bu yüzden.
İngiliz medyası geçen yıl, orada Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin savunma hattının er ya da geç çökeceğini anlayınca söylemeye başlamıştı: Rusların boşu boşuna, “stratejik olarak hiçbir önemi olmayan” kentlere saldırdıklarını söylüyorlardı. Daha sonra stratejik planda savunma hattını aşmanın önemli olduğu ortaya çıktı, şimdi Batılı yorumcular “gerçek stratejik hedeflerden” bir şeyler kapabilirler.
Şimdi, Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin altı aydır inşa ettiği savunma hattının çökmesi, aynı zamanda yeni pek çok fırsatı beraberinde getirecek.
Bu, sadece taarruz için seçme imkanı olacak yönlerin artması değil, ana taarruz yönünün kısa vadeli olarak temas hattındaki başka bir alana kaydırılmasına kadar yeni taktik hat arayışı anlamına da geliyor.
Genelkurmay Başkanı Valeriy Gerasimov’un birliklerin karşı karşıya olduğu misyonların “ölçeğinin genişletilmesinden” söz edilerek Kuzey Askeri Bölge komutanı pozisyonuna atanmasının sebebi kısmen bu olabilir. Bu misyonlardan ilki, Soledar-Artemovsk savunma hattının kırılmasının beraberinde getireceği şeylere göre yapılacakları belirlemek. Dedikleri gibi bunun devamı gelecek ama şu an aralarından seçilebilecek çok şey var.