Bahmut ve Soledar'da sona doğru
"Rus Silahlı Kuvvetlerinin Soledar ve Artemovsk etrafındaki ilerleme hızı son derece yüksek, ancak hoş olmayan sürprizler hala mümkün."
Çevirmenin notu: Ukrayna’da birinci senesine yaklaşan savaşta en şiddetli muharebelerin yaşandığı lokasyon Artemovsk ya da Ukraynacasıyla “Bahmut”. Rus kuvvetleri ve Donbass milisleri, son haftalarda bölgedeki ilerleyişini sürdürüyor ve bölge, şu aralar Ukrayna basınında bile “Bahmut mezbahası” olarak anılıyor. Donetsk Halk Cumhuriyeti’nin bölgesel savunma karargahına göre Rus ordusu, dün kent yakınında bulunan Bahmutskoye köyünü ele geçirdi. Öte yandan Ukrayna Savunma Bakan Yardımcısı Anna Malyar, Rus birliklerinin Bahmut’un hemen kuzeyinde Soledar’a yeni bir saldırı başlattığını söyledi. Rusların “taktik değiştirdiğini, bölgeye yeni taarruz birlikleri getirdiğini ve güçlü bir saldırı başlattığını” ifade eden Malyar, ayrıca Rus özel güvenlik şirketi Vagner’in “en seçkin elemanlarından oluşan çok sayıda taarruz ekibinin” de saldırılara katıldığını öne sürdü. Bu arada Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy de Telegram kanalından mesaj yayımlayarak Rus tarafının “en büyük çabalarını Soledar üzerinde yoğunlaştırdığını” ancak “çetin ve uzun bir savaş” sonucunda Ukrayna’nın Donbass üzerinde kontrol kuracağına inandığını ifade etti. Zelenskiy, Soledar ve Bahmut’da bulunan Ukrayna ordusu askerlerine teşekkür ederek, “fazladan zaman kazanmayı başardıklarını” iddia etti. Rus askeri istihbarat teşkilatı GRU’nun eski görevlilerinden Yevgeniy Krutikov’un Bahmut savaşlarına dair çevirdiğim bir önceki makalesi, bölgenin neden önemli olduğunu etraflıca izah ediyor. Krutikov, son makalesinde de mevcut gelişmeleri değerlendiriyor.
Ukrayna, Soledar ve Artemovsk’u kaybetti
Yevgeniy Krutikov — Vzglyad.ru
9 Ocak 2023
Noel ateşkesini reddeden Kiev, Donbass’taki savunma hattında sancılı atılımlara girişti. Rusya Federasyonu Silahlı Kuvvetleri, Ukrayna komutanlığının siyasi gerekçeler de dahil her ne pahasına olursa olsun elinde tutmaya çalıştığı önemli stratejik konumlar olan Soledar ve Artemovsk’ta belirleyici başarılar elde etti.
9 Ocak itibarıyla Soledar’ın merkezinde ve kentin kuzeydoğusundaki beş katlı binalar bölgesinde çatışmalar sürüyor. Oktyabrskaya Caddesi boyunca güney ve güneydoğudaki iki tren istasyonu, bir dizi tuz madeni ve toplu konutlar Rus Silahlı Kuvvetlerinin kontrolü altına girdi. Soledar’ın güneybatısındaki Bahmutskoye köyü de temizlendi. Doğudan, Yakovlevka köyü yönünden ilerleyen birlikler, Preobrajenskoy Kilisesinin arkasındaki alana gitti ve taarruz müfrezeleri, Blagodatnıy’a giden yolun bir kısmını kapatarak, yani stratejik açıdan önemli Seversk’teki birliklere giden ikmal hattını keserek Yurçina Gora’ya ilerledi.
Vzglyad gazetesinin haberine göre, öğle saatlerinde Soledar’ın idari binası ve komşu Kültür Evinde, yani kent merkezinde şiddetli çatışmalar başladı. Uydu görüntüleri, merkez meydanın yakınında büyük bir yangın olduğunu gösteriyor. Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin savunması parçalanmış, artık tek bir komuta altında değil ve ayrı gruplara bölünmüş durumda.
Bir gün evvel Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin 128. bağımsız dağ taarruz tugayının çarçabuk kaçma halini alan geri çekilmesi başladı. 61. tugay da yedek taburlarla acil takviyeler alma girişimlerine rağmen mevzilerini terk etmeye başladı. Sonuç olarak 10. dağ taarruz tugayının ve 17. tank tugayının kaçışı başladı; Soledar’ı tutması ve savunmada gedikler açması gereken son operasyonel yedekler bunlardı.
Bununla birlikte “Karpatiy” özel kuvvetleri ve bağımsız dağ taarruz tugayları da dahil olmak üzere Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin ideolojik motivasyonlu birlikleri, Karpinskogo Caddesindeki beş katlı binalarda gözlem noktaları tutmaya çalıştı, bu yüzden Soledar’ın ele geçirilmesinden bahsetmek için erken. Ancak pazartesi günü, Ukraynalı birlikler [ya da daha doğrusu kalıntıları] kentin kuzeybatısına, “Artemsoli” bölgesine ve “Sol” tren istasyonuna çekildi.
Teorik olarak bu, Zelenskiy’in söylediği takviye kuvvetler gelene kadar varoşlarda kalmaya indirgenen üçüncü savunma hattı olarak nitelendirilebilir [sanırım burada, geçen ay Gonçarovskiy eğitim sahasında savaş koordinasyonu yapan ve Çernigov oblastında seferberliğe katılanlardan yeni kurulan “numaralı” tugaylar mevzubahis].
Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin kentteki kalıntılarının ikinci görevi, Rus birliklerinin hızla Soledar’ın kuzeyine ulaşmasını ve Seversk’e giden yolu kesmesini engellemek. Aslında bu, Seversk’e giden yolun kavşağı [Oktyabrskaya ve Pionerskaya caddelerinin köşesi] halihazırda Rus Silahlı Kuvvetlerinin menzilinde olduğu için başarısız oldu.
Artemovsk [Ukraynacasıyla Bahmut] yakınlarındaki durum da önemli ölçüde değişti. 9 Ocak sabahı Rus Silahlı Kuvvetleri birlikleri, birleşik 60. ve 17. müfrezelerini Podgorodneye köyünden çıkardılar, yani Artemovsk’u kuzeyden kuşatma olasılığını görünür kıldılar. Kentin güney ve güneydoğusundaki Opıtnoye ve Kleşçeyevka köylerindeki tahkimatlar yıkılıyor ve Patrice Lumumba Caddesi’ndeki alçı fabrikasının (KNAUF) etrafındaki bölge temizleniyor.
Ukrayna Silahlı Kuvvetleri, Artemovsk’a sürekli olarak 60. tugayın yedeklerinden takviye kuvvet göndermenin yanı sıra 28. mekanize tugayın iki zırhlı birliğini, bağımsız özel kuvvetler ve bölgesel savunma kuvvetlerinin bölüklerini aktardı. Muhtemelen Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin en yakın takviyesi, aynı Çernigov oblastından 58. tugay ve 93. tugaydan olacak. Zaporojye yönünden Bahmut’a aceleyle nakledilen bir dizi numaralı tugayın oraya varmak için vakti olmayacak.
Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin Soledar ve Artemovsk’taki ana savunma formasyonu, bitişik muharebe alanının dışında bulunan 60. tugayın topçu taburu ve 17. tank tugayı tarafından yapılan ayrım gözetmeyen bombardımandı. Buna Mirgorod’daki hava üssünden beş Su-25 ve iki MiG-29 da eşlik etti.
Soledar’ın merkez caddelerinde birbirine kaynaklanmış raylardan yapılmış geleneksel tanksavar oyukları şeklinde inşa edilen komik tahkimatların hiçbir işe yaramadığı ortaya çıktı.
Bazı verilere göre, Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin Soledar ve Artemovsk yakınlarına aktif yedek asker sevki 20 Ocak’tan önce başlayabilir. Sonuç olarak bozuk Artemovsk-Soledar-Seversk mevzisinin batısında yeni bir savunma hattı oluşturacaklar.
9 Ocak günü öğle saatlerinde taarruz müfrezelerinin Artemovsk’un güneyindeki Opytne’yi temizlemeye başladığı ve Krasnaya Gora ve Paraskoviyevka köylerine girdiğine dair haberler gelmeye başladı. Son ikisi, yerel standartlara göre bile ufak, demiryolu üzerindeki yerleşim yerleri, fakat Artemovsk kuşatmasını kuzeyden kapattıkları ve yerel Ukrayna garnizonunun Soledar’la irtibatını kestikleri için taktik manada önemli konumlar. Bu başarı pekiştirildiğinde Artemovsk ile Soledar arasındaki tüm bölge Rus Silahlı Kuvvetlerinin kontrolüne girecek.
Artemovsk’un güneyindeki ve güneybatısındaki küçük köylerin temizlenmesi, yerel garnizonun ikmaline tehdit oluşturuyor. Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin yeni savunma hattı, Soledar’da olduğu gibi kentin batı banliyölerinde ve son birkaç ayda Ukrayna Silahlı Kuvvetleri tarafından tüm Ukraynalı birliklerin ana kalesi ve gelen yedekler için bir dağıtım noktası haline getirilen Çasov Yar yerleşimi üzerinde kurulacak.
Çasov Yar iyi bir konum, öteden beri bu kasabada refrakter kil ocakları bulunuyor [fabrikalar uzun süredir çalışmıyor, ancak bunlar savunma için elverişli birer “sanayi kompleksi”]. Ayrıca Çasov Yar’ın hemen önünde, soğuk havalarda bile [pazartesi günü Donbass eksi 12-15 dereceydi] savunma pozisyonu olabilecek Severskiy Donets-Donbass kanalı akıyor.
Artemovsk-Soledar-Seversk savunma hattının tamamının kaybedilmesi, Ukrayna Silahlı Kuvvetlerini ağır faturalarla tehdit ediyor.
İlk olarak Kremennaya ve Lisiçansk üzerindeki baskı duracak, Ukrayna cephesinin tüm kanadı bu yönde sarkacak.
İkincisi, yeni bir savunma hattının oluşturulması [geçici olarak Çasov Yar civarında] Kiev’in yoğun çabalar harcamasını gerektirecek.
Şimdiden, Artemovsk ve Soledar garnizonlarını oluşturan numaralı yaklaşık altı tugay fiilen yenildi, rotasyona tabi tutulmaları ve yeni askerlerle yetersiz kadroya sahip olmaları lazım.
Geçen haftalarda bu garnizonlar, dağ taarruzu, yüksek motivasyona sahip “Svidomıh” ve özel kuvvetler de dahil olmak üzere “kıdemli” birlikler pahasına tutuldu. Tümüyle ideolojik güdümlü çavuşlardan ve çok az katılımla seferber edilen emekli askerlerden oluşan yeni numaralı tugaylar çok az etkinlik gösteriyor.
Şu anda Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin savunma hattı kırıldı ve Ukrayna komutanlığı artık durumu tersine çeviremeyecek. Fakat Artemovsk’un tamamen ele geçirilmesinden bahsetmek için henüz çok erken; Kiev bu yerleşimi ideolojik nedenlerle sonuna kadar elinde tutacak.
Şu an dahi savunulmaya devam etmesi manasız ama Ukrayna Silahlı Kuvvetleri birliklerinin kentten çekildiğine dair herhangi bir belirti yok. Dahası Artemovsk’un merkezinde Soledar hatları boyunca müstahkem alanların oluşturulduğuna ve Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin, güney yönünden gelen birlikler pahasına da olsa, kentteki kümelenmeyi güçlendirmekte ısrarcı olmayı sürdürdüğüne dair emareler var.
Öte yandan Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin Vugledar’daki varlığını artırdığına dair haberler var, bu da güney yönünde bir karşı saldırı hazırlığı anlamına gelebilir. Şimdiye dek Rus Silahlı Kuvvetlerinin Soledar ve Artemovsk etrafındaki ilerleme hızı son derece yüksek, ancak hoş olmayan sürprizler hala mümkün.