Vagner'in şefi Prigojin Şoygu ve Gerasimov'a neden öfke kustu?
"Rus uzmanlar Prigojin'in malumu ilan ettiğini söylerken Batılı 'alternatif medya' onun sadece stres altında olduğu ve dinlenmeye ihtiyacı olduğu konusunda ısrarcı."
Çevirmenin notu: Anglofon basında “Putin’in aşçıbaşısı” lakabıyla anılan Rus paralı asker şirketi Vagner’in patronu Yevgeniy Prigojin, Ukrayna’da bugün en şiddetli muharebelerin yaşandığı Bahmut’tan (ya da Artyomovsk) Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu ve Genelkurmay Başkanı Valeriy Gerasimov’a seslenerek adamlarının mühimmat sıkıntısı çektiğini ve haybeye öldüklerini söyledi. Prigojin’in öfkeli konuşması epey yankı buldu ve en azından benim gördüğüm, başta ana akım medyadaki tartışmalar son derece sığ. Konu biraz detaya inmeyi hak ediyor; “Edward Slavsquat” mahlaslı eski Russia Today çalışanı ABD’li gazeteci Riley Waggaman, Prigojin’in öfke patlamasını ve ilgili tartışmaları özetlemiş ve değerlendirmiş.
Belki Prigojin gerçekten stres olmuştur?
6 Mayıs 2023
Rus uzmanlar Prigojin’in malumu ilan ettiğini söylerken Batılı “alternatif medya” onun sadece stres altında olduğu ve dinlenmeye ihtiyacı olduğu konusunda ısrarcı. Burada bir yerlerde bir ders var.
Yevgeniy Prigojin, Rusya’nın üst düzey askeri yetkililerini pişkin beceriksizlik ve düpedüz ihanetle suçladı. Prigojin, süregelen bir siyasi entrika kampanyasının cephede mermi kıtlığına yol açtığını ve bunun da geri döndürülemez kayıplara neden olduğunu iddia ediyor. Prigojin’e göre cephaneden mahrum kalan Vagner 10 Mayıs’ta Bahmut’tan çekilmek zorunda kalacak.
Tüm bunlardan ne anlamalıyız? Çok üzücü.
Kaygı etmeyin. The Duran acilinden bir grup terapi seansı düzenledi:
“Pek çok teori var... Benim de kendi teorim var ve sadece Prigojin’in biraz ara vermesi gerektiğini düşündüğümü söyleyeceğim. Bu benim kendi fikrim.”
“Bence adam aşırı stres altında ve çok uzun bir süredir de öyle... Belli ki ipin ucunda.”
“Çok yorgun, çok stresli... Sanırım yaptıklarını unutuyor.”
“Söylediklerinin ve yaptıklarının kontrolünü bariz biçimde kaybetmiş durumda ve dinlenmeye ihtiyacı var.”
“O Bahmut’ta, savaş alanında bir sivil ve muhtemelen bir sivilin, hatta Vagner’in milyarder kurucusunun bile çok fazla zaman geçirmemesi gereken bir yer. Zira bir süre sonra sizi etkileyeceği açık.”
The Duran otuz dakika boyunca Prigojin’in psikolojik durumu hakkında ahkâm kesiyor ve onun tek bir şikâyetine bile doğrudan değinmiyor.
Bayağı ispatlı mühimmat kıtlığı hakkında hiçbir şey söylenmiyor; hiçbir şey. (Yaklaşık 2:30’da Aleksandr Mercouris, Rolo’nun Prigojin’in Semyon Pegov ile yaptığı söyleşiye dair yazısından — Rolo’ya atıfta bulunmadan — aşırdığı çok bariz olan, özenle seçilmiş birkaç maddeyi aceleyle sıralıyor).
Prigojin yolun sonuna geldi ve biraz dinlenmeye ihtiyacı var. Konu kapanmıştır.
Sonra, videonun son saniyelerinde Mercouris ağzından şunu kaçırıyor: “[Prigojin’in] söylediklerini tümüyle göz ardı etmiyorum, ancak gitme zamanının geldiğini düşünüyorum.”
Peki, ne söylemişti? Ve söylediği bu şeyler — ki 30 dakikalık kaçamaklardan sonra anlamlı bir şekilde tartışılmıyor ama yine de göz ardı edilmemeli! — doğru mu? Bağlam nerede? “Analiz” nerede?
The Duran’dan net bir yanıt alamadığımıza göre, Rus basınına soralım.
Sosyalist/komünist eğilimleri olan yurtsever, özel harekât taraftarı bir Rus yayın organı olan Svobodnaya Pressa (Özgür Basın) ile başlayacağız.
Sergey İşçenko, “Söylenen her şey [Prigojin’in Savunma Bakanlığı’yla olan kavgaları] ne yazık ki uzun zamandır kimse için yeni bir haber değil” diye yazıyor. Ardından İşçenko hakikaten de beklenmedik bir şey yapıyor: Prigojin’in söylediği her şeyin ayrıntılı bir dökümünü sunuyor!
Yazar, Prigojin’in korkunç uyarılarını ve iddialarını inceledikten sonra şu sonuca varıyor:
“Vagner’in şefiyle yapılan bu mülakatı okuduktan sonra aklıma gelen ilk şey şu: “Bu kesinlikle olamaz! Prigojin kesinlikle abartıyor!”
Tamam, öyle olsun. Ama her halükârda yetkililer, Rus generaller ve bizzat Şoygu ve Gerasimov için tek kelimeyle yıkıcı olan bu metne anında ve kamuoyu önünde yanıt verme zorunda.
Diyelim ki Prigojin baştan aşağı kendini kaybetti ve ordu yönetimine acımasızca iftira atmaya, onları en ciddi suiistimallerle suçlamaya başladı. [O zaman Rus Silahlı Kuvvetlerinin itibarını zedelemekle suçlanması gerekmez mi?] […]
Ancak Prigojin adalete teslim edilmezse (ve nedense edilmeyecek gibi görünüyor!) biz ölümlüler ne düşünebiliriz? Vagnercilerin liderinin haklı olduğunu mu? Rusya’nın kaderinin şimdiden kelimenin tam anlamıyla pamuk ipliğine bağlı olduğunu mu?”
Özetlemek gerekirse: Prigojin’in Şoygu ve Gerasimov ile yaşadığı sorunlar herkes tarafından biliniyor ve eğer Rus ordusunun itibarını zedelediği için çalışma kampına gönderilmezse, belki de işler cidden plana uygun gitmiyordur?
Svobodnaya Pressa, Rusya’nın savunma sanayisindeki yaygın yolsuzlukla ilgili bir makaleyle devam etti; yazara göre bu durum Rus askerlerinin yetersiz teçhizata sahip olmasına neden oldu.
Rusya’nın en popüler askeri haber portalı olan Voyennoye Obozreniye’ye dönelim. Site, Ukrayna’nın var olmaması gerektiğine inanan ordu taraftarı turbo-vatanseverler tarafından çıkarılıyor.
Peki Voyennoye Obozreniye, söyle bize: Prigojin kendi teşkilatının dışında mı kaldı?
Pegov ile Prigojin ve yoldaşları arasında geçen bir buçuk saatlik mülakatı sakince ve dikkatle dinledim. İki kez. Duyguları ve müstehcen dili bir kenara bırakırsak, [Prigojin’in] söylediklerinin yüzde 90’ına katılıyoruz.
Sondan başlayalım, zira Prigojin konuşmasının sonunda kendisi ve silah arkadaşlarının bir buçuk saat boyunca konuştuklarını formüle etti. Ve söylemeliyim ki, tezler değinilmesi hoş konular değil.
Ordu top mermileriyle savaşmalı.
Ordu normal komutayla savaşmalı.
Rusya Federasyonu Savunma Bakanlığı’ndaki tüm askeri bürokratlar, durumun gerçeklerini anlamak için cepheye gitmeli.
Kendinize ve diğer herkese yalan söylemeyi bırakın, propagandanın dozunu azaltın, düşmanı normal olarak değerlendirin ve bir karşı taarruz olacağını anlayın. Ve bu Rusya için bir trajediye dönüşebilir. [...]
Gösterişçilerin ve yalancıların ordumuzun tepesinde oturduğu gerçeği uzun zamandır açıktı. Savunma Bakanlığımızın raporlarına göre defalarca yok edilen Ukrayna ordusu, Anka kuşu gibi küllerinden doğmaya ve direnmeye devam ediyor. [...]
Komuta gerçekten siperlerden başlar ve Moskova oblastındaki bürolarda sona erer. Veya tam tersi. Ve her iki hattın da saat gibi çalışması gerekir. Ancak ne yazık ki son 30 yılda Rus ordusunun başına gelenler, her şeyin [Rusya Savunma Bakanlığı’nın] söylediğinden tamamen farklı olduğunu gösteriyor. [...]
Prigojin’in sert eleştirilerinin Rus gerçekliğinin bürokratik bataklığı üzerinde en azından asgari bir etkiye sahip olmasını isterim. [...]
Prigojin bizim bakış açımızla örtüşen pek çok ilginç şey dile getirdi. Elbette bazı açılardan çok ileri gidiyor; Rusya mermisiz ölmeyecek, ancak Herson, Zaporojye, Donetsk ve Lugansk oblastlarının parçalarını kaybedecek.
Allah kahretsin Vagner’e mühimmatını verin!
Yani diyorsunuz ki... Strese bağlı değil mi?
Şimdi de kıdemli askeri blog yazarı DonRF’den birkaç söz:
Sadece iki alternatif var: Sayın Prigojin, soyadları Savunma Bakanı ve Genelkurmay Başkanı’nın soyadlarına benzeyen kişiler ve onların çocukları hakkında kötü şeyler söylüyor ve haklı. Ya da yanılıyor. Hepsi bu kadar.
Eğer haklıysa, eğer bunlar her gün çalışanlarını gömen yaşlı bir adamın içten sözleriyse, o zaman Başkomutan’ın acilen harekete geçmesi gerekir. [...]
Eğer yanılıyorsa, o zaman bugün tutuklanmalı ve askeri mahkemede yargılanmalı. Gördüğünüz gibi, her şey çok basit.
Ama ben aslında başka bir şeyden bahsetmek istiyorum, Vagner’den koşulsuz kahraman olan erlere ilave olarak, Rus ordusunda başka erler de var. [Cepheden bir haber:] “Ugledar yönünde şiddetli çatışmalar yoğunlaştı. Sahadaki komutanlar durumun çetin ama kontrol altında olduğunu bildiriyor. Herhangi bir ilerleme kaydedilmedi. Ve evet, daha fazla mühimmatın zararı olmaz.”
Bu sistemsel bir tür soruna işaret ediyor.
DonRF epey arsız davranıyor, zira mühimmat kıtlığının sistemsel bir sorun olduğunu biliyor ve son on iki ay boyunca bu konuda defalarca yazdı.
Kapatırken birkaç fikir.
Batılı “alternatif medyanın” bu savaşa ilişkin haberleri neden Rusya’dan gelen yorumlarla uyuşmuyor?
Voyennoye Obozreniye’de yazan Rusların (ve giderek tuhaflaşan ve trajik bir hal alan bu çatışmayla ilgili uyarı üstüne uyarı yayımlayan onlarca başka internet sitesi ve Telegram kanalının) işler sarpa sararsa kaybedecekleri Batılı uzmanlardan çok daha fazla. Şüphesiz bu bizi duraksatmalı mı?
Batı “alternatif medyasının” söyledikleri ile Rus “alternatif medyasının” söyledikleri arasında neden neredeyse hiç örtüşme olmamasını anlamıyorum. Bunlar iki ayrı dünya.
Bu iki medya alanı arasındaki uçurum o kadar büyük ki, neredeyse iki farklı savaştan bahsediyorlarmış gibi. Ve öyleler de. Sorun şu ki, bu savaşlardan sadece biri gerçekte var. Peki hangisi?
The Duran’ı ayrı tutmak istemiyorum (sorun her yerde var) ve ufaktan alaya almamı hoş görün.
Tek istediğim, hepimizin iyi niyetle ve neşeyle şu zor soruyu yanıtlamak için birlikte çalışabileceğimiz eşit bir oyun alanı: Ukrayna’da neler oluyor?
Bu sürecin bir parçası da Kremlin’in maaş bordrosunda olmayan yurtsever Rusların bakış açılarını içermeli. Üzgünüm, kurallar böyle.
Bundan sonra ne olacağı hakkında hiçbir fikrim yok. Belki de Prigojin’in öfke patlamaları gerçekten bir 5D psikopatlığıydı ve yarın Bahmut’u alacak. Kim bilir?
Yine de bildiğim bir şey varsa o da kaybedecek en çok şeyi olan insanların görüşlerini görmezden gelmek son derece sakıncalı olduğu.
Muhabiriniz bu gözlemi bir yıldan daha uzun bir süre önce, Nisan 2022’de yapmıştı:
Rusya’nın Ukrayna’daki “özel askeri harekâtını” destekleyenler arasında iki farklı kamp ortaya çıktı.
Genel manada “Rusya taraftarı” İngilizce yazan uzmanlar 24 Şubat’ın ilk saatlerinde olduğu gibi cıvıl cıvıl olmaya devam ediyor; her şey plana uygun gidiyor, Putin beşinci kolcuları temizliyor, zafer çok yakın, vesaire.
Çatışmanın ilk ayında Rusya’daki ordu taraftarı, “yurtsever” yorumcular arasında da çok benzer bir anlatı yaygındı (muhtemelen neredeyse fikir birliği ile).
Fakat nisan ayının başlarında “özel harekata” ilişkin Rusça perspektifler, hızlı ve kesin bir çözüm olmayacağı hakikatiyle yüzleşmeye başladı. Rusya’da çatışmanın hararetli destekçileri, ülkelerinin kolektif Batı’ya karşı uzun vadeli bir savaşa hazır olmadığını kabul ediyor. Bazıları şimdi Rusya’nın savaş durumuna geçmesi çağrısında bulunuyor. “Her şey cephe için.”
Rus yorumcular şimdi, Putin’in önlemek istediği iddia edilen, Rusya’nın sınırında yoğun bir şekilde silahlandırılmış ve sonsuza kadar düşmanca bir “anti-Rusya” kaldığı bir senaryodan kaçınmak için seferberliğin gerekli olduğu uyarısında bulunuyorlar.
Evet, Nisan 2022, Batılı “alternatif medya” arasında Ukrayna ordusunun çöküşün eşiğinde olduğu ve Rusya’nın harekete geçmesi gerektiği yönündeki tek bir önerinin bile akıl almaz ve son derece haram kabul edildiği bir dönemdi.
Belki de yeniden ayarlamanın zamanı gelmiştir? Geç olsun güç olmasın.
