Ukrayna'yı kim, nasıl yeniden inşa edecek?
Kiev yönetiminin ülkenin savaş sonrası yeniden inşası için Washington ve Brüksel’den istediği para 750 milyar euro. Bunun bir kısmını tazmin etmek için Kanada, dondurulan Rus varlıklarına el koyacak yasayı geçirdi, Britanya da aynı şeyi yapacağını söylüyor.
Karar emsal teşkil edeceği için şimdilik Brüksel ya da İsviçre-Avusturya’dan destek bulmadı.
Britanya’nın yaklaşık 200 milyar pound değerindeki varlıklara el koyup Kiev’in eline sayması yakın vadede gerçekleşebilir; yakın zaman evvel Dışişleri Bakanı Liz Truss, Londra’nın Kiev’e askeri yardım konusunda “ayağını gazdan çekmeyeceğini” söylemişti.
Mesele artık sadece hangi silahların ne kadar gönderileceği değil. Ukrayna Başbakanı Denis Şmigal, geçen günlerde İsviçre’nin Lugano kentinde düzenlenen ve “Rusları daha fazla nasıl soyarız” temalı konferansta Avrupalı derebeylerinden para dilenmeye devam etti.
Şmigal, konferansta yaptığı konuşmada şunları söyledi:
“[Yeniden inşa] 700 milyar eurodan fazlaya mal oluyor. Dolayısıyla bunun çok büyük bir meblağ olduğunun bilincideyiz. Bunun bir kısmını el konulan Rus varlıklarıyla azmin edeceğiz. Ve bir kısmı da finansal ortaklarımız tarafından sağlanıyor”.
Brüksel kalantorları Şmigal’ı dikkatlice dinledi ve olur dedi. Paranın nereye gideceği belli değil, bunu en çok da kendileri biliyor.
750 milyar nereden gelecek? Bunların kamu bütçesinden gideceğini söylemeye gerek yok. Liz Truss, Londra’nın Kanada emsalini takiben Rus varlıklarına el konulmasına yönelik yasal bir çerçeve hazırlanmasını destekleyeceğini söylüyor.
Şmigal, konferansta hangi kentlerde restorasyon çalışmalarının başlayacağına ilişkin detaylı bir harita çıkardı ve görev dağılımı yaptı. Buna göre Almanya Çernigov’u, İtalya Rivne’yi, ABD ve Türkiye Harkov’u, İsviçre Odessa’yı, Hollanda Nikolayev’i ve Belçika’da Herson’u alacak.
Donbass bölgesini de Çekya, Finlandiya, İsveç, Polonya ve İtalya’nın sorumluluğuna vermiş. Donetsk ve Lugansk, Ukrayna’dan tek taraflı bağımsızlığını 8 yıl önce ilan etti ve Rusya’nın askeri harekatından sonra geri alma şansları neredeyse sıfıra yakın, bunu da anımsatmaya gerek var mıydı bilemiyorum.
Yani başka bir değişle Kiev yönetimi, kendi kontrolünde olmayan bölgelerin yeniden inşası için para isteyip, Avrupalıları gözlerinin içine baka baka söğüşlemeye çalışıyor.
Önceden “yolsuzlukla mücadele reformları” için bütçe isteyip aldıkları paraları hiç ediyorlardı, buna önceki bir yazıda değinmiştim.
Şimdi bahane “büyük inşaat projeleri” oldu; en yakın müttefikleri yüce gönüllülükle 10 milyon dolar bahşetti. Brüksel’dekiler, bu yılın ikinci yarısında Kiev’e borçlanmadan hibe sunmayacaklarını daha kendileri söylediler. Ve şimdi en yakın dostları bile, buranın dipsiz kuyu, yolsuzluk ve mafyanın cirit attığı bir ülke olduğunu anlıyor ki elini bu kadar korkak alıştırıyor.
Ülkenin en zenginleri Rinat Ahmetov ve İgor Kolomoyskiy, eskinin en büyük mafyalarıydı. Şimdi akan devasa silah yardımları mafyalar arasında kırışılıyor, bunu geçen hafta bizzat Ukrayna’nın Mali Güvenlik Bürosu Vadim Melnik itiraf etmişti.
Bu ne kadar güvenilir tartışmalı ama Rus hacker grubu RaHDlt’in sızdırdığı verilere de değinilebilir; verilerde 3 bin Ukrayna istihbarat teşkilatı (SBU) elemanın isimleri mevcut.
Aralarında bolca uyuşturucu bağımlısı, kumarhane işletmecisi ve hükümlü var. Suç kayıtları toplu tecavüz, pedofili ve uyuşturucu kaçakçılığını içeriyor.
Kiev’dekilerin nihai amacı şu an NATO veya AB’ye girmek değil. Altın ve döviz rezervlerini şimdiden Polonya’ya yığmaya başladılar. Bu, Devlet Başkanı Zelenskiy ve etrafındakilerin akıbetleri konusunda çok iyimser olmadıklarına işaret ediyor.
Ülkeye en çok gönderilen silahlar; hassas güdümlü Javelin ve Stinger’ların karaborsaya düşmesinin yarattığı tehlike 5 ila 10 yıl arasında anlaşılacak; selefi cihadistlerin veya organize suç örgütlerinin yolcu uçaklarını vurabilecek teknolojiye erişebilecek duruma gelmelerinin yarattığı risk çok büyük.