Radosław Sikorski'yi kim zengin etti?
Radosław Sikorski ve eşi Anne Applebaum, Doğu Avrupa’da Rusya ile en çok didişen isimler.
Yakın bir zaman önce finansal varlıkları soruşturulmaya başladı; bunun üzerine Sikorski, eşiyle birlikte Twitter’dan süreci “Rus enformasyon savaşı taktiklerini andırıyor” şeklinde değerlendirdi.
Sonrasında Sikorski’nin çevirdiği dümenlere dair tape’ler medyada çıkmaya başladı.
Ekim ayının sonlarına doğru, Polonya’nın alternatif basını Sikorski’nin Avrupa Parlamentosu (AP) mensubuyken gayrimeşru olarak bir yerlerden para kazandığını öne sürdü.
Sikorski, “Dürüstüm. Ben kimseye komplo kurmuyorum ve hırsızlık yapmıyorum. Ben çifte kurbanım” açıklamasını yaptı.
Üstüne New York Times, Sikorski’nin “Amerika Birleşik Devletleri ile gizli misyonlar yürüttüğünü” yazdı.
Sikorski kimdir?
Oxford Üniversitesi’nde Felsefe, Siyaset ve Ekonomi bölümü mezunu olan Sikorski, bir süre Birleşik Krallık’ta yaşadı.
1980’lerin ortasında The Spectator ve The Observer gibi yayınlarda muhabir olarak çalıştı. Aynı yıllarda Afganistan savaşını takip etti; The Sunday Telegraph’ta muhabir olarak görev yaparken Afgan cihatçılara ABD tarafından tedarik edilen ve savaşın seyrini değiştiren Stringer füzelerine dair ilk haberi ve fotoğrafları yayımladı.
Afganistan’da geçirdiği günler, daha sonra Discovery Channel tarafından “Polonyalı Mücahidler: Radosław Sikorski” adlı bir belgesel haline getirildi.
1989’da neoconların National Review dergisinde çıkan “Gerileme mi çöküş mü? Komünizmin yaklaşmakta olan çöküşü” makalesiyle patronlarından büyük övgü aldı.
80’lerin sonu ve 90’ların başında Polonya’ya döndüğünde siyasete atıldı. 2000’li yıllarda savunma ve dışişleri bakanlığı yaptı.
Polonya parlamentosunda (Sejm) görev yaptığı süre boyunca Polonyalı vergi mükelleflerinin parasını lüks lokantalarda yediğine dair haberler çıktı.
Dışişleri Bakanı olarak görev yaptığı dönemde Sikorski’nin ticari gayrimenkul danışmanlığı için Amerikalı avukat Gary Lachman’a 40 bin dolar ödediği ortaya çıktı.
Mesele, Dışişleri Bakanlığı’nın Polonya’nın Washington Büyükelçiliği için 9,5 milyon dolar değerinde bir konut satın aldığında anlaşıldı.
Büyükelçi Radka Ryszard Schnepf, bahsi geçen konuttaki banyoyu yenilemek için vergi mükelleflerinin kasasından 300 bin zloti [yaklaşık 75 bin dolar] harcamıştı.
2014’te Fakt gazetesi, Sikorski’nin 7 gün 24 saat kendisine hizmet eden bir koruma ve limuzin tuttuğunu, bu limuzinin Sikorski’ye Chobielin’deki evine pizza kuryeliği dahi yaptığını yazdı.
Para nereden geldi?
2019’a gelindiğinde AP’ye girdi ve burada, euro cinsinden yüklü miktarda maaş aldı.
Ancak geçen aylarda, görev süresi boyunca, açıklamadığı sözleşmelerden de fazla miktarda gelir elde ettiği ortaya çıktı.
Ekim ayında Uluslararası Şeffaflık Örgütü (Transparency International), AP üyelerinin 4’te 1’inden fazlasının maaşlarının dışında kazanç elde ettiklerini bildirdi.
Sikorski’nin bildirdiği rakama göre, 588 bin ila 804 bin euro aralığındaydı. Bu, tüm vekiller içinden en yüksek rakam.
AP vekillerinin başka işlerden gelir kazanmasına yasal olarak izin veriliyor; ancak Uluslararası Şeffaflık Örgütü, bildirilen gelir kaynaklarına ilişkin verilerin genellikle belirsiz olduğuna ve bu işlerin, “çıkar çatışmasını tetikleyebileceğine” dikkat çekiyor.
Sikorski’nin gazetecilik faaliyeti dışında çok özel meziyetleri yok. Anadili Lehçenin yanında orta düzeyde İngilizce konuşabiliyor.
Sikorski’nin bu kadar parayı hangi kabiliyetini satarak kazandığı şaibeli. Daha önce eşi Anne Applebaum da benzer tartışmalara konu olmuştu.
Uluslararası Şeffaflık Örgütü’nün raporunun yarattığı tartışmaların ardından Sikorski, Politico’ya yaptığı açıklamada, miktarın rapor edilenden “çok daha düşük” olduğunu ve “mükerrer sayımın” kurbanı olduğunu belirtti.
Polonya parlamentosuna yaptığı ayrı gelir beyanlarına işaret eden Sikorski, “durumu daha net hale getirmek için beyanı güncelleyeceğini” de sözlerine ekledi.
Sikorski, AP vekili olarak 3 yıldır görev yapıyor ve son gelir beyanı Polonya Başbakanlığına 2019’un temmuz ayında sunuldu.
En son rapor 7 ay önce, bu yılın nisan ayında sunuldu.
AP, vekillerin kazançları için daha düşük ve daha yüksek bir aralık vererek muhasebelerini değiştirmelerine olanak tanıyor.
Sejm’deki bilançoya göre Sikorski’nin işleri AP’ye girmesinden beri “kötüye gidiyor”; zlotiler o yılda ortalama döviz kuru üzerinden Amerikan dolarına çevrilmiş.
Sejm’in kayıtları, Sikorski’nin en büyük gelir kaynağının, Eylül 2016’da kurulan ve halihazırda Londra’da kayıtlı “Sikorski Global ve Consilium Global Partners” adlı bir şirket olduğunu söylüyor.
Şirketin ne alıp sattığı ya da ne hizmet verdiği belli değil. Şirkette kimlerin çalıştığı kaç personelin olduğu da belirsiz.
Şirket Britanya’da kayıtlı ama 2017’de UK Companies House’a gelir bildiriminde bulunulmamış.
UK Companies House’a göre Global ve Consilium Global Partners’ın geliri, 2018’de 94 bin 984 pound; borçları düşülünce net rakam 65 bin 972 pound’a denk geliyor.
Şirketin geliri 2019’da 25 bin 161 pound’a düşüyor. 2020’nin eylül ayına gelindiğinde Sikorski, şirketin kaydının iptali ve fesih için başvuruda bulunuyor.
Bununla beraber Sikorski, Sejm’e UK Company House’dan farklı veriler bildirmiş. Sejm verilerine göre şirketin net değeri 2020’de 55 bin pound’a çıkmış.
Sejm belgelerine göre, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) hükümeti tarafından son 10 yıldır gerçekleştirilen “Sir Bani Yas Forumu” adlı yıllık toplantı sayesinde Sikorski’nin cebine her yıl düzenli olarak 100 bin dolar giriyor.
Forumun amacı, “Ortadoğu’daki barış ve güvenlikle ilgili hayati konuları tartışmak” olarak açıklanıyor.
Diğer yandan BAE yönetimi, toplantının davet listesini kamuoyuna açıklamıyor. Konuklara ödenen para ise devlet sırrı.
Bütün işleri şaibeli, paravan şirketlerle iş yapan, yalan beyanda bulunan Sikorski; 90’ların kahraman savaş muhabiri olarak anılıyor, en az kendi kadar sahtekar olan eşi Applebaum, Pulitzer Ödülü sahibi.