Putin, ABD'li yatırımcıların Rusya'daki varlıklarını satmasına izin verdi
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ABD Başkanı Donald Trump ile yapacağı telefon görüşmesi öncesinde, bazı ABD'li yatırımcıların Rusya'da dondurulan menkul kıymetlerini satmasına izin veren bir kararname yayımladı. Bu karar, Ukrayna'da ateşkesin ele alınacağı görüşme öncesinde dikkat çekerken, uzmanlar bunun Rusya'nın dondurulmuş varlıklar konusunda bir uzlaşma arayışı olabileceğini belirtiyor. Kararname sonrası Moskova Borsası'nda yaşanan düşüş yaşandı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, yarın ABD Başkanı Donald Trump ile yapacağı ve Ukrayna'da ateşkes konusunun ele alınacağı telefon görüşmesi öncesinde sürpriz karara imza attı.
Putin, bazı ABD'li yatırımcıların Rus menkul kıymetlerini satmasına izin veren bir kararname çıkardı.
Rusya'nın döviz rezervlerinin dondurulmasının ardından Putin, "hasım" ülkelerden yatırımcılara ait menkul kıymetlerin özel hesaplarda bloke edilmesini emretmişti.
Bu hesaplardan satış yapmak, parayı dönüştürmek ve yurt dışına çıkarmak mümkün değildi.
Ağustos 2022'de ise enerji şirketleri ve bankalardaki herhangi bir payın satışı, Putin'in iznine bağlanmıştı.
Rusya makamları bu hesapları "takas fonu" olarak adlandırıyor ve buradan para çekilmesini yalnızca rezervlerin serbest bırakılması durumunda görüşmeye hazır olduklarını belirtiyorlardı.
Putin, yayımladığı kararname ile beş ABD'li şirkete, bunlardan birinin Avrupa'daki iştirakine ve bir İngiliz şirketine menkul kıymetlerini satma izni verdi.
Bu şirketler arasında en bilineni, ünlü yatırımcı Mark Mobius'un Franklin Templeton'ı. Franklin Templeton, 20 yıl boyunca Rusya'da faaliyet göstermiş, ancak 2015'te Kırım'ın Rusya'ya bağlanmasının ardından ülkeden ayrılmıştı.
Kararnamede adı geçen tüm şirketler, menkul kıymetlerini ABD'li 683 Capital Partners'a satabilecek.
Ari Cveyman tarafından kurulan ve 1,6 milyar dolardan fazla varlığa sahip risk fonlarını yöneten bu şirket, oldukça kapalı bir yapıya sahip ve nakit varlıklarını açıklamıyor.
Satın aldığı menkul kıymetlerle işlem yapma izni verilen iki şirket ise Tsefey-2 ve Sovremennıye Fondı Nedvijimosti (Modern Gayrimenkul Fonları).
İkincisi, 2020'de Sberbank tarafından kurulmuş, ancak 2023'te yöneticilerinin yapılarına satılmıştı.
Şu anda yaklaşık 20 kapalı yatırım fonunu yönetiyor, ancak Putin'in kararnamesinde bunlardan yalnızca biri, Sovremennıy Rublevıy adlı fon geçiyor. Bu fon, nitelikli yatırımcılara yönelik ve hakkında bilgi kamuoyuyla paylaşılmıyor.
Ron, Aralık 2022'nin sonunda oluşturulmuştu. Aynı dönemde Merkez Bankası, Tsefey-2'nin 17 milyar rublelik tahvil ihracını kaydetti.
Bu tahviller de nitelikli yatırımcılara yönelikti ve kapalı abonelik yoluyla yerleştirilmişti. Tsefey 2, Sovremennıye Fondı Nedvijimosti şirketinin ticari yöneticisi Ruslan Nadrov'un yönettiği Tsefey fonuna ait.
Sovremennıy Rublevıy fonuna, büyük olasılıkla Avrupa'da dondurulan yabancı menkul kıymetler konuldu. Fonun oluşturulmasından bir gün sonra, Euroclear ve Clearstream mevduat kuruluşlarına yabancı menkul kıymetlerden alınamayan ödemelerle ilgili olarak devralınan alacak haklarının değerlemesi yapıldı.
Bu alacakların değeri yaklaşık 7 milyar ruble olarak belirlendi.
Moskova, uzun zamandır Rus menkul kıymetlerinde dondurulan yabancı yatırımların, Batı'da bloke edilen Rus yatırımcıların menkul kıymetleriyle takas edilmesini öneriyor.
Merkez Bankası, 2022'de bunların değerini 5,7 trilyon ruble olarak tahmin etmişti ve bunun yaklaşık yüzde 20'si özel yatırımcılara aitti.
Putin, Merkez Bankası ve Maliye Bakanlığı'nın önerisi üzerine küçük miktarların (100 bin rubleye kadar) takasına izin veren bir kararname çıkarmıştı. Bu kararname kapsamında 35 milyar rublelik varlık takas edildi. Ancak Rusya'nın tekliflerine rağmen süreç daha ileriye taşınamadı.
Putin ve Trump'ın ilk telefon görüşmesi öncesinde Rusya, uyuşturucu kaçakçılığı suçundan 14 yıl hapis cezasına çarptırılan ABD'li Marc Fogel'i Şeremetyevo havaalanında marihuana bulunduktan sonra beklenmedik bir şekilde serbest bıraktı.
Ertesi gün ise ABD'de 4 milyar doları BTC-e borsası aracılığıyla aklamakla suçlanarak mahkûm edilen Rus Aleksandr Vinnik serbest bırakıldı.
Bazı Batılı yatırımcılar, Rusya ile bağlantılı varlıklardan kâr elde etme fırsatları arıyor. Bu riskli olsa da başarılı bir senaryoda büyük kâr getirebilir.
20 yıl boyunca Rusya'da çalışan ve değer kaybeden varlıkları satın alan Amerikalı sermayedar Steven Lynch, Kuzey Akım-2 doğalgaz boru hattını satın almak istiyor.
T-İnvestitsiy baş analisti Kirill Komarov, Rus tahvillerini satın almanın "jeopolitik istikrar üzerinden kâr elde etmek isteyen agresif yatırımcıların" tarzına uygun olduğunu belirtiyor.
Fakat Batılı yatırımcıların Rus tahvillerini satmasına izin verilmesi, kote düşüşüne neden olabilir. Bu nedenle Moskova Borsası endeksi, Putin'in kararnamesi haberinin ardından yüzde 1 düştü, ancak kısa süre sonra kaybının büyük bir kısmını telafi etti.
Yatırım bankacısı Yevgeniy Kogan, "Aslında para, bir dondurulmuş cepten, Rus tüzel kişiler tarafından daha sonra satın alınma ihtimali olan başka bir dondurulmuş cebe geçiyor," diye konuştu.