Ön cephedeki muharip: Rus ordusunda General İvan Popov neden görevden alındı?

Rus Silahlı Kuvvetleri 58. Ordu'nun mazisi ve beyanlar

Ukrayna’nın doğusunda, bir kısmı Rus Silahlı Kuvvetlerinin kontrolünde olan ve geçen yıl sonbahar aylarında “referandum” ile Rusya’ya bağlanan Zaporijya’da muharebeler devam ederken, bu cephedeki en etkin ve aktif birliklerden biri olan 58. Ordu’nun komutanı General İvan Popov’un görevden alındığı bilgisi Batı basınında bolca yer işgal etmeye başladı.

Zaporijya cephesinin Ruslar açısından halihazırda en kritik nokta olduğu doğru; burası Kırım’a uzanan kara koridorunu baypas etme amacıyla (özellikle Orehovskaya istikameti) Ukrayna’nın yoğun saldırılarının hedefi.

Nitekim, Kiev yönetiminin aylardır duyurduğu ve geçen ay başlattığı “karşı taarruzun” ilk hedefi de burası oldu.

Rusların burada muvaffak olduğu da söylenebilir, zira Telegram kanallarında fazlaca yanar halde Leopard tankları ve Bradley’ler görülüyor.

58. Ordu’nun mazisi

Zaporijya’da aktif olan birlik Güney Askeri Bölgesi’nden 58. Müşterek Muhafız Birlikleri.

1995 yılında kurulan birlik, Çeçeny’adaki her iki harekatta da aktif olarak bulundu. Ocak 1999’da Vladimir Şamanov komutasındaki askerleri Grozni’deki kent savaşlarında yer almıştı.

2008 yılında Güney Osetya’da savaşa giden ilk birliklerdendi ve Gürcistan ordusunun saldırılarının durdurulmasında rolleri büyüktü. Bu arada, Gürcistan savaşında General Popov da görev almıştı.

Şu anda Rusya Genelkurmay Başkanı olan Tümgeneral Valeriy Gerasimov, Şubat 2001’de 58. Ordu’nun komutanlığına atanmış ve Mart 2003’e kadar görevde kalmıştı. Bu detayın da önemli olduğunu belirtmek gerekebilir.

Rusya Savunma Bakanlığı’nın internet sitesinde söz konusu birliğin başına kimin geçtiğine dair herhangi bir bilgi güncellemesi yok.

Rusça Vikipedi’de hala Eylül 2020’de komutayı devralan Korgeneral Mihail Zusko’nun adı geçse de İngilizce sayfada Mart 2023’te selefinin yerine geçen İvan Popov’un adı duruyor. Tali bir bilgi.

Birliğin Zaporijya’daki başarısı yadsınamaz, tahkimatlar sağlam ve askerin morali yüksek görünüyor. Belki de öyle değildir?

Beyanlar

Popov’un görevden alındığı bilgisi ilk olarak 12 Temmuz’da Devlet Duması milletvekili Andrey Gurulyov tarafından Telegram yoluyla geldi. Gurulyov, mesajına Popov’un “kıdemli bir şef tarafından” “kalleşliğe uğradığını” söylediği bir ses kaydını da ekledi.

Popov, ses kaydında birliğin yeni komutanının Korgeneral Denis Lyamin olacağını söyleyerek şu ifadeleri kullanıyor: “İlk günden beri her zaman dürüst oldum. Sizler adına, ölen yoldaşlarımız adına yalan söylemeye hakkım yoktu. Bu yüzden ordunun tüm sorunlu konularını özetledim ve her şeyi olduğu gibi anlattım.”

Popov konuşmasında, ölen askerlerin anısına korkakça davranmaya hakkı olmadığını ifade ederek kayıpların sayısına işaret ediyor. Popov, daha önce paralı asker şirketi Yevgeniy Prigojin’in Savunma Bakanı Şoygu ile Genelkurmay Başkanı Gerasimov’u topa tuttuğu konuya, yani ordunun rotasyonu ve teçhizatıyla ilgili sıkıntılara değiniyor.

Öte yandan ses kaydının doğru olup olmadığı sorusunun yanıtını isteyen pek olmadı, zira Gurulyov’un paylaşımını Federasyon Konseyi Başkan Yardımcısı Andrey Turçak teyit etti ve ses kaydının 58. Ordu’nun komutanları ve askerleriyle yapılan kapalı bir sohbet odasında yayınlandığını ifade etti: “Milletvekili Gurulyev’in bundan siyasi bir şov çıkarması, vicdansızlığını gösterdi. Tıpkı diğer açıklamaları ve yorumlarındaki gibi. Ve İvan’ın vicdanı rahat. Anavatan böyle komutanlarla gurur duyabilir. Ordu siyasetin dışındaydı ve öyle de kalacaktır.”

Devlet Duması milletvekili Korgeneral Viktor Sobolyev ise daha net konuştu ama olan bitenler adına Popov’u suçlamadı: “Görevden uzaklaştırıldı, emir komuta zincirine alındı. Yine de generalleri bir kenara atamazsınız. Sanırım Popov’a bir pozisyon bulacaklar. Ve bunu kamuya açıklayan o alçak... Ne diyebilirim ki?”

Duma Savunma Komisyonu Başkanı Andrey Kartapolov da Popov’un orduda kalması ve önem arz eden başka bir cepheye nakledilmesi gerektiğini dile getirdi: “Popov orduda kalmalı. Gelecek vaat eden bir general. Önünde uzun bir yol var. Bekleyelim. Ordu muharebe görevlerini yerine getiriyor, düşmanın her yönden saldırısını durduruyor.”

Eldeki veriler Ukrayna silahlı kuvvetlerinin sözde karşı saldırısının başarısızlığa uğradığını gösterse de Popov’un itirafları, “özel harekât” gibi kaçamak bir sıfatın, Batılı think-tank’lerin deyimiyle “askeri kirpiye” çevrilen Ukrayna karşısında yeterli olmadığını gösteriyor.

Belki de Prigojin haklıydı?