Ohio faciası: Felaket kapitalizminde bir örnek olay
Çevirmenin notu: Önemli hadise, önemli bir değerlendirme ya da anlatılan bizim hikâyemiz. 3 Şubat’ta ABD’nin Ohio eyaletindeki East Palestine kasabasında zehirli kimyasal yüklü 150 vagonluk bir trenin 50 vagonu raydan çıktı ve yaşanan yangın neticesinde havaya eser miktarda zehirli gaz karıştı. Trenin kaza yaptığı bölgede yaşayanlar arasında çeşitli hastalıkların baş gösterdiği belirtiliyor. Bölge halkı; baş ağrısı, göz yanması, öksürük, halsizlik gibi şikayetlerde bulunurken hayvan ölümleri de yaşanıyor. Son olarak dün kazanın yaşandığı alana incelemelerde bulunmak üzere giden uzman heyetinin uçağının düştüğü ve 5’inin hayatını kaybettiği bildirildi. Bu yaşanan, burada da bir “örtbas hikayesinin” daha yaşandığı konusunda şüphe uyandırıyor.
Felaket kapitalizminde bir örnek olay olarak Ohio tren kazası faciası
Mel Buer — The Nation
15 Şubat 2023
Demiryolu işçileri, sektörün daha iyi güvenlik protokolleri için yapılan çağrıları uzun süredir görmezden geldiklerini söylüyor.
Geçen hafta Ohio’daki East Palestine’da Norfolk Southern’a ait bir yük treninin alevler içinde raydan çıkmasının neden olduğu toksik serpintinin kamuoyunda yarattığı öfke büyürken bu felaketin ardında yatan acil sorular, geçen yıl çok az düzenlemeye tabi demiryolu sektöründeki çalışma koşullarına ilişkin yaşanan çatışmaları hatırlatıyor. Hakikaten de Ohio’da meydana gelen felaket ve hemen bir hafta sonra Teksas Houston’da yaşanan bir başka tehlikeli raydan çıkma hadisesi, demiryolu işçilerinin daha fazla düzenleme yapılması ve yeterli personel almanın zorunlu olduğu çağrılarına kulak vermediğimizde sağlık ve refah açısından hepimizin katlanacağı ağır maliyetleri gözler önüne seriyor.
Demiryolu işçileri, uzun zamandır emeğini ucuza satmaya ve federal kurumlardan düzenlemelerde büyük tavizler almaya alışmış olan demiryolu nakliyatçılarından personel desteği ve hastalık izni gibi temel güvenceler elde etmeye çalışırken çalışma hayatlarına yönelik sürdürülemez taleplerin East Palestine’daki gibi felaketlere neden olacağını vurguladılar. Ohio’nun kuzeydoğusunda bulunan yaklaşık 5 bin nüfuslu kasaba, Pittsburgh’ın 40 mil kuzeybatısında ve Youngstown’ın 20 mil güneyinde yer alıyor; bu metropol bölgeleri Palestine’daki raydan çıkma hadisesinden kaynaklanan hava ve su kirliliğine karşı alarm durumunda. Palestine’da yaşayan pek çok kişi, tehlikeli madde taşıyan tankerlerin raydan çıkmasından kaynaklanan zehirli dumanlara ve kimyasal sızıntılara maruz kalmanın risklerini tartarken şimdiden tedirgin edici sağlık belirtileri ve kaybolmakta olan yaban hayatı haber yapılmaya başladı.
Olayın hemen ardından demiryolu yetkilileri, daha büyük bir patlamayı önlemek için 150 vagonluk trendeki Norfolk Southern vagonlarından beşinin taşıdığı vinil klorürün yakılması talimatını verdi ama bu eylem iki tehlikeli gaz olan hidrojen klorür ve fosgenin havaya yayılmasına neden oldu. EPA müfettişleri trenin taşıdığı etilen glikol monobütil eter, etilheksil akrilat, izobütilen ve bütil akrilat gibi diğer tehlikeli kimyasalları da tespit etti. EPA, kaza sonrasında saçılan kimyasalların toprağa ve suya karıştığını belirten bir rapor yayımladı.
Şu an demiryolu işçisi olan Railroad Workers United’ın eş başkanı Ross Grooters, “Bir süredir bu konudaki endişelerimizi paylaşmaya çalışıyoruz. Mesele bunun olup olmayacağı değildi. Bu ‘ne zaman ve nerede’ meselesiydi ve ne yazık ki, sorunların temel sebepleri ele alınmazsa, bunun bir yerlerde tekrar yaşanma ihtimali yüksek” dedi.
Railroad Workers United (RWU) bünyesinde örgütlenen kıdemli ve kadrolu işçiler, demiryolu güvenliğini artırmak ve personel istihdamını korumak için büyük baskı kampanyaları yürüttü. RWU organizatörü ve SMART Nevada’nın yasama temsilcisi Jason Doering, sektörün ve düzenleyici kurumların dikkatini raydan çıkma tehdidine odaklamanın süregelen bir sorun olduğunu söylüyor. Fight for Two Person Crews üyesi demiryolu işçileri, trenlerde personel istihdamının daha güvenli olmasına — yük trenlerinde en az iki kişilik mürettebat zorunluluğu — dönük standartların oluşturulması ve uygulanması için eyalet ve federal düzeydeki karar alıcılar nezdinde lobi faaliyetleri yürütüyor. Geçen yıl Federal Demiryolu İdaresi, iki kişilik mürettebat kuralını yeniden getirmeyi teklif etmiş ve 2022’nin aralık ayında kamuya açık bir oturum düzenlemişti. Kural değişikliğine dair yapılan kamuya açık yorumlarda kural lehine olan 13 binden fazla yorum kaydedilmişti.
Ülkenin dikkati şu an için East Palestine’daki faciaya odaklanmışken reform taraftarları harekete geçme zamanının geldiğini söylüyor. AFL-CIO Ulaştırma İşçileri Departmanı (TTD) Başkanı Greg Regan, “Bu, sektördeki güvenlik risklerini gerçekten tespit etmemiz için bir fırsat” diye konuştu. Regan, TTD’nin işçiler ve yük trafiğinin geçtiği güzergahlardaki yerleşimler için demiryolu güvenliğini arttırmaya çalıştığını belirterek, “Sanırım bu, pek çok demiryolu çalışanından ve sektördeki değişiklikleri, işgücündeki ciddi azalmaların kötüleşmesini ve güvenlik yerine hıza odaklanılmasını gören insanlardan duyacağınız bir şey” ifadelerini kullandı.
Demiryolu işçileri yıllardır demiryolu şirketlerinin kârlılıklarını arttırmak için uyguladıkları personel kesintilerinin sektörde bir güvenlik krizi yaratacağı konusunda ısrarcıydı. Doering, “PSR [Hassas Programlı Demiryolu Taşımacılığı] sayesinde sadece işletme tarafında değil, bakımda ve temelde hattaki tüm zanaatlarda personel seviyelerini düşürdüler” dedi. Bu ciddi personel eksiklikleri aynı zamanda yük hatlarının eksik veya seyrek denetimlere tabi tutulması anlamına geliyor ve çevre felaketi risklerini artırıyor.
Grooters, düzenleme ve çalışma standartlarındaki bozulmanın sistem genelinde olduğunu vurgularken “Bunun tek bir nedeni ve tek bir çözümü de yok. Bunlar birden fazla kusurlar. Kaldırılan tüm bu koruma aşamaları, bu durumu meydana getirmek için mükemmel bir şekilde art arda geldi. Bu çıldırtıcı ve korkutucu ve insanlar endişelenmeli” ifadelerini kullandı.
Bu uyarı, Houston’da bir kamyon şoförünün ölümüne ve bazıları tehlikeli madde taşıyan 20’den fazla aracın raydan çıkmasına neden olan Union Pacific kazasıyla daha da önemli hale geldi. Regan, “Federal Demiryolu İdaresi aracılığıyla rapor edilen veriler, kazaların sıklığının arttığını gösteriyor. Demiryolu endüstrisi size raydan çıkma ve kaza sayısının azaldığını söyleyecektir, ancak tren mili başına düşen kazaları ölçen verilere göre değerlendirme yaparsanız, aslında dört büyük demiryolundan üçünde bu sayı artmıştır” dedi. Regan, “Bu da hem demiryolu çalışanları hem de çevredeki yerleşimler açısından riskin arttığı anlamına geliyor” diye ekledi: “Bu nedenle sahip olduğumuz güvenlik standartlarını korumak ve geliştirmek için sürekli olarak mücadele veriyoruz”.
Nihayetinde hastalık izni gibi temel işyeri güvenceleri talepleri Biden’ın Beyaz Saray’ı tarafından engellenen demiryolu işçileri, kamu güvenliği gibi kritik konularda demiryolu nakliyatçılarını sorumlu tutan tek güç değil. Uzun zamandır demiryolu nakliyatçılarına düzenleyici özneler yerine müşteri olarak davranan Ulaştırma Bakanlığının mevcut kamu güvenliği krizini daha kapsamlı ve sağlam düzenleyici tedbirlerle karşılaması gerekiyor. Doering, “DOT’un yalnızca hazmat kıyafetleri için değil, raylarımızdaki tüm bu araçların bakım ve denetim döngülerini arttırmak için harekete geçmesi gerektiği her zamankinden daha açık” diye konuştu.
Grooters da aynı fikirde: “Bu sorunların bazılarını çözmek için iş sözleşmesinden daha fazlası gerekecek... Hükümet düzenlemesi gerekecek... Nihayetinde demiryolları, işçiler ve içinden geçtiğimiz yerleşimler için güvenli hale getirmek üzere yapmaları gereken şeyleri, bunu yapmaya zorlanmadıkları sürece yapmayacaklardır”. Endüstri ve devlet, gözetim ve kamu güvenliğine ilişkin temel güvenceler konusunda çok uzun süredir uykuda.